Kosztowne obietnice Schetyny
Grzegorz Schetyna naobiecywał, a teraz zobaczmy, ile to by kosztowało.
1. Wyeliminowanie węgla w energetyce do 2040 r. – propozycja bardzo podobna do tego, co obiecywał wcześniej Robert Biedroń i jego Wiosna – niemal 22 mld zł rocznie w przypadku, jeśli elektrownie węglowe będą zastępowane elektrowniami wiatrowymi (potrzeba w tym przypadku ok. 67 GW mocy – szczegółowe wyliczenia w analizie programu Wiosny – koszt 1 MW to ok. 6 mln zł czyli łącznie 402 mld zł, do tego ok. 15 mld zł na likwidację elektrowni i elektrociepłowni węglowych, łącznie 417 mld przez 20 lat). W przypadku chęci zastąpienia węgla energią jądrową wyjdzie jeszcze drożej, bo tu koszt 1 MW to ok. 15 mln zł.
2. Wzrost dochodu na rękę zarabiających płacę minimalną o 600 zł miesięcznie – ponad 12 mld zł rocznie. Wynagrodzenie minimalne w Polsce zarabia 13,7% pracowników (str. 23), a pracowników najemnych w Polsce jest ok. 13 mln (dane na koniec ub. r.).
3. Premia od państwa „za aktywność i za pracę” dla zarabiających mniej niż 4,5 tys. zł brutto – trudno dokładnie policzyć, bo Schetyna nie podał, ile ma wynosić, ale przyjmując, że byłoby to średnio 100 zł miesięcznie, to koszt wyniósłby tu ok. 7,7 mld zł rocznie (4,5 tys. zł brutto to mniej więcej mediana dochodów w Polsce, pracujących w Polsce było pod koniec 2018 r. ok. 16,4 mln, a więc mniej niż 4,5 tys. brutto zarabia ok. 8,2 mln. Odejmując tych z płacą minimalną – policzonych już wyżej osobno – otrzymujemy ok. 6,4 mln uprawnionych do „premii”). Jeśli „premia” ma wynosić więcej, to koszt oczywiście będzie wyższy. (Edit: z dalszych informacji wydaje się wynikać, że „premia” ta z jednej strony ma być ograniczona do osób zatrudnionych na umowie o pracę, ale z drugiej wynosić średnio w okolicach 200-300 zł, więc koszty byłyby raczej bliższe 15-20 mld).
4. Podwyżki dla nauczycieli – Schetyna nie powiedział o ile, ale jeśli byłyby to takie podwyżki, jakich żądał ZNP, to będzie to ok. 10 mld rocznie.
Kosztu realizacji skrócenia kolejek do lekarza do 21 dni i kolejek na SOR do 60 minut oraz zwiększenia wyleczalności raka do poziomu Europy Zachodniej nie podejmę się nawet szacować, bo to bardziej tzw. obiecanki-cacanki. W każdym razie wymagałoby to zatrudnienia dziesiątek, a może setek tysięcy dodatkowych lekarzy, oczywiście z dużo wyższymi zarobkami niż obecnie, bo inaczej nie zgodzą się pracować w publicznej „służbie zdrowia”. Czyli kolejne co najmniej kilkanaście miliardów rocznie.
No i to wszystko oczywiście przy utrzymaniu wszystkich wydatków socjalnych wprowadzonych przez PiS – „trzynastej emerytury” (Schetyna wprost zapowiedział jej utrzymanie) czy programu 500+ (tego tematu nie poruszył, ale przecież posłowie PO głosowali za rozszerzeniem tego programu na pierwsze dziecko i była to zresztą obietnica PO.
Obietnic cięć jakichkolwiek wydatków publicznych – brak.
W przypadku wygrania wyborów przez PO te kilkadziesiąt dodatkowych miliardów będzie musiało być zatem pokryte z większych podatków lub ze zwiększonego deficytu – który ostatecznie też będzie musiał być pokryty albo z większych podatków, albo przez zwiększoną inflację. Zapłacimy za to wszyscy, choć niektóre grupy – takie jak zarabiający poniżej mediany czy nauczyciele – mogą (choć nie muszą) ostatecznie wyjść na plus.
Ale ja nie zaliczam się do żadnej z tych grup, więc to, co obiecuje PO jest dla mnie jeszcze bardziej zniechęcające niż to, co robi PiS. I nie zmieni tego obietnica przywrócenia handlu w niedziele.